Realne skutki polityki pieniężnej

Ogólnie przyjętym faktem jest, że realne skutki polityki pieniężnej (zmian w popycie) mogą występować jedynie w krótkim okresie. Realne skutki polityki pieniężnej są ostatnim etapem transmisji monetarnej polegającej na wpływie zmienionego zagregowanego popytu na poziom cen i realną gospodarkę. W dłuższym horyzoncie czasowym zmiany popytu wpływają wyłącznie na poziom cen. Takie zachowanie gospodarki nazywane jest długookresową neutralnością polityki pieniężnej.

Zagadnienie neutralności polityki pieniężnej

Dlaczego w krótkim okresie następują zmiany w sferze realnej? Na zmieniony popyt przedsiębiorstwa mogą zareagować w dwójnasób: zmienić produkcję bądź poziom cen. Tylko wtedy, bowiem rynek będzie się oczyszczał. W krótkim okresie przedsiębiorstwa mogą nie zmienić poziomu cen z dwóch powodów: kosztów zmiany cennika bądź niewłaściwego rozpoznania szoku.

Koszty zmiany cen

Proces zmiany cen łączy się dla przedsiębiorców z pewnymi kosztami. Dotyczy to w szczególności kosztów zbierania informacji oraz kosztów zmiany cenników. Próba dostosowywania ceny produktu na bieżąco do sytuacji popytowej na rynku, tak, aby zawsze produkować ilość maksymalizującą zysk przedsiębiorstwa, wiąże się z olbrzymimi kosztami pozyskania wszystkich dostępnych informacji.

Ponieważ nietrudno wyobrazić sobie, że od pewnego momentu krańcowy koszt pozyskania informacji przekraczał będzie krańcowy przychód z lepszego dostosowania poziomu produkcji, racjonalnie postępujące przedsiębiorstwo powinno pogodzić się z pewnym niedopasowaniem poziomu produkcji właśnie po to, by móc maksymalizować zysk, jednak po uwzględnieniu kosztów informacyjnych.

Podobne rozumowanie można przeprowadzić w sprawie kosztów zmian cennika. Racjonalnie postępujący przedsiębiorca zrezygnuje z dostosowywania cen na bieżąco do poziomu zagregowanego popytu, ponieważ zmiany takie są kosztowne. Drugim aspektem tego zagadnienia jest, że przedsiębiorcy zdają sobie również sprawę z faktu, iż ich klienci nie lubią być trzymani w niepewności ciągle modyfikowanych cen. Zjawisko to dodatkowo powinno zniechęcać przedsiębiorstwa do częstych zmian cennika.

Niewłaściwe rozpoznanie szoku (Model Lucasa)

Racjonalnie postępujący przedsiębiorca widząc wzrost popytu na swoje dobro będzie go produkował więcej, natomiast widząc proporcjonalny wzrost popytu na wszystkie towary nie zmieni swojej produkcji. Jeśli zatem szok popytowy będzie nieoczekiwany, to przedsiębiorcy, myśląc, że dotknął on wyłącznie ich branży przejściowo zwiększą produkcję.

Tak, więc w krótkim okresie może dojść do realnych skutków wzrostu zagregowanego popytu. Kiedy jednak z upływem czasu poziom cen zostanie dopasowany, a pomyłka rozpoznana poziom produkcji powinien powrócić do poziomu długookresowego, danego zasobem czynników wytwórczych (pracy, kapitału) oraz poziomem technologii. Poziom cen wzrośnie do nowego poziomu równowagi. (LAS – długookresowa krzywa zagregowanej podaży)

Black box

Władze monetarne mogą nie być zainteresowane kształtowaniem się poszczególnych kanałów transmisji, lecz całościową reakcją gospodarki na szok stóp procentowych. Strona empiryczna polega najczęściej na badaniu wpływy podwyżki podstawowych stóp procentowych o 100 punktów bazowych na ścieżki czasowe PKB i inflacji. Przykład: reakcja PKB na wzrost realnej stopy oprocentowania funduszy federalnych USA) (oś pozioma wyskalowana w półroczach)